Người Việt bị ép ký bản đồ Hoàng Sa là của Trung Quốc (Vũ Hoàng)

Cầu Mông Kiều ở cửa khẩu biên giới Việt - Trung tại Lào Cai. RFA PHOTO

Vi phạm quy định chung của hai nước

Mới đây thông tin về việc người Việt Nam sang Trung Quốc làm ăn buôn bán hay du lịch, khi nhập cảnh trở ngược về lại Việt Nam thì bị ép phải ký thừa nhận Hoàng Sa là của Trung Quốc.

Khoảng hơn 1 tuần nay, tin tức trên mạng rộ lên chuyện các tiểu thương hay du khách Việt Nam sang Trung Quốc làm ăn, buôn bán hoặc nghỉ ngơi khi quay trở ngược lại Việt Nam bị phía hải quan Trung Quốc ép buộc phải ký bản đồ, thừa nhận Hoàng Sa là của họ thì mới được nhập cảnh về Việt Nam. Những vụ việc trên diễn ra ở các cửa khẩu như Lào Cai…

Mới đây, trong phiên họp Quốc hội, tại buổi thảo luận tổ, trưởng đoàn đại biểu Lào Cai, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai ông Phạm Văn Cường đã xác nhận điều này vào sáng ngày 23/5. Ngoài ra, khi nhắc lại bài học cuộc chiến biên giới xương máu năm 1979, đại biểu Phạm Văn Cường không khỏi bức xúc: “Trung Quốc thâm nho tới mực độ cực kỳ, cố tình làm mất uy tín của dân tộc và sỉ nhục mình mới cho về. Trung Quốc chơi bài dùng máy quay, chụp ảnh ghi hình lại, để nói người dân Việt Nam thừa nhận Hoàng Sa là của họ.”

Một số người thắc mắc vì không hiểu Trung Quốc dựa trên luật nào mà lại bắt người VN ký vào tờ đó, nên người Việt Nam không ký. 

-Anh Đại

Được biết, những diễn biến trên mới chỉ xảy ra khoảng 1 tuần trở lại đây bắt đầu từ những ngày 20 - 21/5, chúng tôi liên lạc với một số doanh nghiệp tại Hà Nội nhập hàng từ Trung Quốc qua đường cửa khẩu Lào Cai và được chủ một doanh nghiệp là anh Đại cho biết những gì diễn ra:

“Tôi thỉnh thoảng cũng sang Trung Quốc đánh hàng quần áo, cách đây khoảng 10 ngày khi về thì không có vấn đề gì như bình thường, nhưng cách đây mấy ngày bạn bè đánh hàng giống như tôi lúc xuất cảnh ngược về Việt Nam họ kể lại là ngoài một số giấy tờ thông thường thì biên phòng Trung Quốc đưa thêm một số giấy tờ giống như bản đồ, tiếng Trung Quốc bắt mọi người ký vào, một số người thắc mắc vì không hiểu Trung Quốc dựa trên luật nào mà lại bắt người VN ký vào tờ đó, nên người Việt Nam không ký.”

Trung tâm thương mại của Trung Quốc được xây dựng gần biên giới cửa khẩu Tân Thanh, phía bắc Lạng Sơn hôm 5/2/2009

Chúng tôi cũng cố gắng liên lạc với Sở Công Thương Lào Cai để tìm hiểu thêm về những gì đang diễn ra tại địa bàn liệu có ảnh hưởng đến đời sống tiểu thương trong vùng hay không, nhưng không nhận được câu trả lời.

Nhận xét về hiện tượng ép buộc người Việt Nam phải thừa nhận Hoàng Sa là của Trung Quốc rồi họ mới cho công dân Việt Nam trở về nước, T.S Nguyễn Minh Phong, một nhà kinh tế ở Hà Nội cho biết quan điểm của ông:

“Thực ra công dân của Việt Nam ai cũng cho rằng điều đó là vô lý và không có cơ sở pháp lý, không những là không đúng với tình cảm của người Việt Nam mà lại càng không có lý để bắt họ thực hiện điều  đó cả, nếu gây sức ép thì thành ra là vi phạm những quy định chung của việc đi lại giữa 2 nước cũng như trên thế giới, chẳng có nước nào bắt làm động tác đó cả. Tôi cho rằng, nếu điều đó là có thật, thì thứ nhất là nó không có lý, thứ hai là không đúng với bất kỳ tình cảm của người Việt Nam nào khi họ phải làm điều ký bắt buộc như vậy và tôi tin rằng chắc cũng chẳng có ai ký cả.”

Dùng “chiêu trò” khi có xung đột

Mặc dù, có thể chuyện Trung Quốc ép buộc người Việt ký thừa nhận Hoàng Sa là của Trung Quốc rồi mới cho về nước là chuyện chưa được dư luận hay truyền thông nhắc đến nhiều, nhưng nếu lật giở lại những “chiêu trò” mà Trung Quốc áp dụng đối với Việt Nam thì thấy rõ. Những mánh khóe, gian lận đó không chỉ diễn ra khi có xung đột về mặt quân sự, chính trị, hải phận mà thậm chí ngay cả trong những thương vụ làm ăn bình thường, về mặt kinh tế hay xã hội thì bao giờ Trung Quốc cũng gây ra những khó khăn cho phía Việt Nam.

Thậm chí những lô hàng sau một vài lần mua trả tiền sòng phẳng thì người Trung Quốc nói cứ giao hàng cho họ, họ trả tiền sau, nhưng họ trốn luôn, họ không trả tiền nữa. 

-Bà Phạm Chi Lan

Người Trung Quốc thường hay thực hiện mục đích thu mua để phá hoại nền sản xuất và triệt tận gốc những tiềm lực và thế mạnh một số ngành nghề của Việt Nam. Trong một lần trả lời phỏng vấn trước đây với chúng tôi, bà Phạm Chi Lan, một chuyên gia kinh tế ở Hà Nội không khỏi bức xúc khi nhìn lại những gì Trung Quốc làm đối với người nông dân Việt:

“Thực tế làm ăn với Trung Quốc mấy năm vừa qua cho thấy đã không ít trường hợp người Trung Quốc vào Việt Nam mua các sản phẩm khác nhau, ví dụ như họ mua móng trâu bò, họ mua rễ của các loại cây không phải là loại dễ trồng để phát triển, thế thì sau một thời gian họ mua làm cho một số người do lòng tham của mình mà đem tháo móng trâu bò ra để bán hoặc là đào cả cây lên để lấy rễ bán và kết quả là cây chết thì cả một loạt các loại cây đó khó có thể tăng trưởng được, và bản thân người Trung Quốc họ sẽ dừng lại. Đến lúc đó những người nào đã trót tham gia vào mua bán đó rồi thì sẽ bị hụt hẫng và họ không thể nào có thể bán được nữa, trong khi những cây để nó sống lâu dài thì nó có thể mang lại những giá trị thương mại khác cho họ. Hay là con trâu con bò cũng vậy, vừa dùng làm phương tiện giúp cho người nông trong việc cày bừa mà đồng thời cũng có thể mang lại những lợi ích khác cho họ như là trong ngành chăn nuôi. Thậm chí những lô hàng sau một vài lần mua trả tiền sòng phẳng thì người Trung Quốc nói cứ giao hàng cho họ, họ trả tiền sau, nhưng họ trốn luôn, họ không trả tiền nữa.”

Thực tế câu chuyện Trung Quốc yêu cầu công dân Việt Nam phải thừa nhận Hoàng Sa thì mới cho nhập cảnh không phải là thiếu cơ sở, nếu nhìn vào “lịch sử” mà Trung Quốc đã làm với quốc gia láng giềng khác là Philippines. Khi tranh chấp ở bãi cạn Scarborough lên tới đỉnh điểm, đột nhiên Trung Quốc cho ngưng nhập khẩu chuối từ Philippines, khiến người dân nước này bị thiệt hại đến hàng trăm triệu đô la. Nhưng lý do Trung Quốc đưa ra lại rất “khéo” để che mắt dư luận là kiểm dịch.

Được biết, mới đây một số tin đồn rộ lên vì chuyện giàn khoan HD981 của Trung Quốc đặt trên vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam mà các cửa khẩu biên giới như Tân Thanh, Hữu Nghị (Lạng Sơn) hay Móng Cái (Quảng Ninh) sẽ bị đóng cửa. Nhưng thực tế báo chí trong nước đưa tin hoạt động thương mại và du lịch tại những cửa khẩu đường biên vẫn diễn ra bình thường, theo quy định, trong trường hợp phải đóng cửa khẩu thì 2 quốc gia phải thông báo và thống nhất với nhau qua đường ngoại giao ít nhất 5 ngày.